Alleenloper
’n Alleenloper, soms ook bekend as 'n eenspaaier, enkelganger, alleenmens of eenloper is iemand wat menslike wisselwerking vermy, of verkies om alleen gelaat te word. Daar is ’n verskeidenheid redes wat kan bydra tot hierdie eensaamte, hetsy dit voorbedag is aldan nie; daar is dus nie ’n uitgeknipte oorsaak hiervoor nie. Voorbedagte redes sluit geloofsoortuigings [1][2] of persoonlike lewensfilosofie in, terwyl onopsetlike redes kan wees dat die persoon hoogssensitief is, uiterste vorme van skuheid en ingekeerdheid openbaar of aan sielsiektes ly. In die moderne sin word die benaming ,,alleenloper” dikwels as iets negatiefs beskou,[3] omrede daar die algemene opvatting bestaan dat die mens ’n maatskaplike wese is – diegene wat nie wil saammeng nie, word as afwykings uitgekryt.[4][5]
Tog is daar ’n sekere romantiek wat met ’n alleenloper vereenselwig word: hy of sy is ’n besonderse en unieke mens. Dit kan miskien toegeskryf word aan die gedagte dat die waarlik-vername mense dikwels deur die gemeenskap, met sy verwronge en oppervlakkige waardestelsel, in die skadu gestel en as agtergrondpersone uitrangeer word. Vandaar die ,,eensame held”-begrip, wat gedurigdeur as tema in verhale voorkom.
Moontlike redes
Party indiwidue vind dit onmoontlik of weier volstrek om saam met ander mense te verkeer, vanweë ooglopende of wesenlike meerderwaardigheid, op grond van sedelikheid of vernuf. Hulle sal slegs met mense omgang hê wie, volgens hul oordeel, hul tyd en aandag waardig is. Om hierdie rede het dié tipe alleenloper baie min intieme vriendskappe. Die gewone indiwidue kan in so ’n alleenloper se teenwoordigheid ongemaklik voel, juis omrede die persoon se veragting teenoor hulle met ’n stok aangevoel kan word.
’n Ander soort alleenloper sal maklik met kennisse sosialiseer wie hy kan vertrou. Dit kan egter ’n hele lang tydperk duur voordat so ’n hegte verbintenis kan ontstaan. Sodra ’n vreemdeling die vriendekring binnetree, sal die alleenloper waarskynlik daar en dan weer soos ’n oester toeklap.
Sommige alleenlopers sal, uit skaamte of gebrek aan eiedunk, slegs mense mee te doen wil hê wie hulle gereeld teëkom. Dit is deels te wyte aan oorselfbewustheid en die indruk dat mense altyd iemand op sy baadjie sal takseer. Vir onsekere alleenlopers is dit ’n foltering om in die fisiese teenwoordigheid van andere te wees; hulle is bang dat negatiewe oordeel of opmerking oor hulle uitgespreek sal word. Dit gaan ook gereeld gepaard met beangstheid. Soms word selfhaat ook as ’n onderliggende rede genoem om te verklaar waarom iemand hom- of haarself van andere wil afsonder. Die alleenloper kan naderhand heeltemal van die gemeenskap vervreemd begin voel.[6]
Moontlike karaktereienskappe
Hoewel alleenlopers verkies om alleen te wees, sal hulle nie noodwendig geheel en al menslike kontak verstoot nie. As voorbeeld sal ’n persoon net soveel in wisselwerking met hul ampsgenote tree as wat nodig is (om praktiese of professionele redes), maar uitgelate by partytjies of maatskaplike samedromming wees, waar ander mense van buite die skool of werk teenwoordig is, of omgekeerd.[7]
Die meeste alleenlopers tree ,,normaal” in die samelewing op. Die spanning wat nietemin in ’n arige gesteldheid ervaar word, kan party geestelik uitput. Hulle sal dan miskien vir ’n geruime tyd duinkerk voordat hul weer genoeg krag opgebou het om weer normaalweg hul gang te gaan. Die tipiese alleenloper straal meer ingekeerdheideienskappe as die deursneepersoon uit. Ingebore karaktereienskappe sowel as die persoon se eie lewenservaring kan ook aanleiding gee dat hy of sy aan afgesonderde werksaamhede meer voorkeur sal gee, ten koste van dié wat sosiaal is.[8]
Verwysings
- http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/article548255.ece
- http://www.forewordmagazine.net/reviews/viewreviews.aspx?reviewID=3975
- http://spectator.org/archives/2009/05/14/a-defense-of-quiet-loners
- http://baywood.metapress.com/index/JNQKAMHTF63FQ8PX.pdf%5Bdooie+skakel%5D
- "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Mei 2009. Besoek op 21 Februarie 2010.
- Pulkkinen, Lea (1990). "Adult life-styles and their precursors in the social behaviour of children and adolescents". European Journal of Personality. 4 (3): 237–251. doi:10.1002/per.2410040305.
{{cite journal}}
: Onbekende parameter|month=
geïgnoreer (hulp) - Hojat, Mohammadreza (1983). "Comparison of transitory and chronic loners on selected personality variables". British Journal of Psychology. 74 (2): 199–203.
{{cite journal}}
: Onbekende parameter|month=
geïgnoreer (hulp) - Svoboda, Elizabeth (2007). "Field Guide to the Loner: The Real Insiders". Psychology Today Magazine.
{{cite journal}}
: Onbekende parameter|month=
geïgnoreer (hulp)
Eksterne Skakels
- Artikel oor alleenlopers in Psychology Today
- Die gemeenskapswebwerf vir alleenlopers van dwarsoor die wêreld.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |